روغن میخک، یک روغن گیاهی است که از گل‌های گیاه میخک به دست می‌آید. این گیاه اصلی‌ترین‌بومی مناطق گرمسیری مانند جزایر اندونزی و اقیانوسیه است، اما به دلیل خواص دارویی و عطر و طعم دلپذیر، امروزه در مناطق دیگر جهان نیز پرورش می‌یابد. سابقه استفاده از آن به هزاران سال پیش باز می‌گردد و در آسیای میانه از محبوبیت بالایی برخوردار است. این گیاه و فراورده‌های آن در درمان بیماری‌ها و همچنین در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

روغن میخک منبع غنی از انواع آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و مواد معدنی است و می‌توان آن را به تنهایی یا به صورت ترکیبی با روغن‌های دیگر مورد استفاده قرار داد.

با توجه به داشتن خاصیت ضد التهابی، ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد قارچی، این روغن برای درمان بسیاری از بیماری‌ها مانند دیابت، آرتریت، مشکلات تنفسی، استرس، سرطان، سرماخوردگی، سرفه، بیماری‌های عفونی، تقویت سیستم ایمنی، پوست و مو مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مهم‌ترین ترکیبات شیمیایی موجود در روغن میخک عبارتند از اوژنول، اربوفیلین، الکل بنزیلیک، بنزوات دو متیل، فورفول، اتیلن، ویتامین‌های A و B، کلسیم، آهن، سدیم، فسفر و پتاسیم است

طرز تهیه روغن میخک

برای تهیه روغن میخک خالص در منزل، می‌توانید به روش زیر عمل کنید:

1. ابتدا مقداری گل میخک را در ظرف فلزی قرار داده و آن را حرارت دهید تا تفت داده شود.

2. سپس گل میخک تفت داده شده را به دقت آسیاب کنید تا به شکل پودر درآید.

3. دو قاشق غذا خوری از پودر میخک را درون یک ظرف شیشه‌ای تمیز و در دار قرار دهید، سپس مقداری حدود ۲۰۰ میلی لیتر از روغن زیتون را به آن اضافه کنید.

4. محتویات ظرف را به مدت دو هفته در جای خنک و تاریک نگهداری کنید تا عصاره گل میخک به روغن زیتون متصل شود.

5. پس از دو هفته، محتویات را از صافی عبور دهید تا روغن خالص میخک به دست آید.

6. روغن خالص میخک را به یک ظرف شیشه‌ای تیره رنگ انتقال دهید و در جای خشک و خنک نگهداری کنید. این روغن به مدت یک ماه قابل استفاده خواهد بود.

خواص درمانی روغن میخک

۱. برطرف کردن مشکلات تنفسی

با توجه به خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی روغن میخک، مصرف آن می‌تواند به بهترین شکل ترشحات بینی و مجاری تنفسی را پاک کرده و در درمان مشکلات تنفسی مانند برونشیت، آسم، سینوزیت، سل، سرفه، سرماخوردگی و گلودرد مؤثر باشد.

۲. بهبود سرطان

مصرف روغن میخک به دلیل ترکیبات فعالی که دارد، می‌تواند به پیشگیری از برخی از انواع سرطان مانند سرطان ریه، خون و سینه کمک کند و یا علائم آن را کاهش دهد. این موارد براساس مطالعات و تحقیقات نشان داده شده‌اند، اما همچنان نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود دارد.

۳. کمک به روند درمان آرتریت

مصرف این روغن به دلیل وجود مواد فعالیت‌بخشی مانند اوژنول، می‌تواند به کاهش التهابات مفاصل کمک کند و در درمان آرتریت موثر باشد. اوژنول، با مهار فعالیت مولکول‌های آرتریت‌زا، می‌تواند به تسکین درد و بهبود وضعیت مفاصل آسیب‌دیده کمک کند. تحقیقات نشان داده است که این ترکیبات می‌توانند علائم آرتریت را بهبود بخشند و به کاهش التهابات و درد مرتبط با آن کمک کنند.

۴. کاهش درد دندان

این روغن به دلیل دارا بودن خاصیت ضدمیکروبی، می‌تواند به عنوان یک ضدعفونی کننده مؤثر در درمان درد دندان عمل کند. شستشوی دهان و دندان با این روغن می‌تواند باکتری‌های مضر را از بین ببرد و در تسکین درد دندان موثر باشد. همچنین، به دلیل ویژگی‌های ضد التهابی، می‌تواند در درمان زخم‌های دهان مفید باشد و به کاهش بوی بد دهان کمک کند. از این روغن می‌توان در تهیه خمیر دندان و مصرف آن به صورت غرغره کردن دهان با آب گرم، استفاده کرد تا در تسکین درد دندان و عفونت‌های دهانی مؤثر باشد.

۵. تقویت سیستم ایمنی بدن

این روغن  به دلیل دارا بودن انواع آنتی اکسیدان‌ها، می‌تواند فعالیت رادیکال‌های آزاد را مهار کند. این اقدام منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود و از ابتلا به بیماری‌های قلبی و سرطان جلوگیری می‌کند. با کاهش فعالیت رادیکال‌های آزاد، سلول‌های بافت بدن از آسیب‌های بیشتری در اثر این رادیکال‌ها محافظت می‌شوند و سیستم ایمنی بدن بهبود می‌یابد.

۶. درمان گلو درد و سرفه

روغن میخک به دلیل دارا بودن خاصیت ضدباکتریایی، ضدالتهابی و ضدویروسی، در درمان سرماخوردگی و علائم وابسته به آن مانند تب، سرفه، سینوزیت و گلو درد موثر است. این روغن همچنین می‌تواند مشکلات تنفسی ناشی از سرماخوردگی را کاهش دهد. این خواص به دلیل توانایی روغن میخک در کاهش التهابات و مقابله با عوارض ناشی از عفونت‌های ویروسی و باکتریایی است.

۷. درمان دیابت

درمان دیابت نوع دو به دلیل عواملی همچون افزایش سن، نداشتن تحرک کافی، رژیم غذایی نامناسب و فشار عصبی برای بدن ایجاد می‌شود. در این بیماری، کبد نمی‌تواند به موقع انسولین را ترشح کند که منجر به افزایش میزان گلوکز در خون می‌شود. استفاده از روغن میخک می‌تواند به تنظیم میزان گلوکز در خون کمک کرده و در درمان این بیماری موثر باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف روغن میخک می‌تواند به بهبود کنترل گلوکز خون و کاهش میزان قند موثر باشد، اما قبل از شروع هر گونه درمان، مشورت با پزشک متخصص بسیار حیاتی است.

۸.افزایش گردش خون در پوست سر

ماساژ پوست سر با ترکیب روغن میخک و روغن زیتون می‌تواند به افزایش گردش خون در پوست سر کمک کرده و بهبود تغذیه فولیکول‌های مو را فراهم کند. این افزایش تغذیه و تقویت فولیکول‌های مو می‌تواند از ریزش مو جلوگیری کرده و به حفظ سلامتی موها کمک کند. این روش می‌تواند به تقویت موها و جلوگیری از ضعف و شکنندگی آنها نیز کمک کند.

عوارض و احتیاط های مصرفی

استفاده از روغن میخک می‌تواند در کنار مزایا و فوایدی که دارد، ممکن است عوارضی نیز داشته باشد. به منظور جلوگیری از این مشکلات، توصیه می‌شود که مصرف آن با مشورت پزشک یا افراد متخصص در زمینه طب سنتی صورت گیرد. در زیر به برخی از عوارض و مشکلاتی که مصرف این روغن ممکن است داشته باشد، اشاره می‌شود:

1. زیاده‌روی در مصرف روغن میخک می‌تواند سبب سوزش و خشکی لب، به‌خصوص در درمان زخم‌های لب، شود.
2. استفاده بی‌رویه و زیادی از روغن میخک در درمان درد دندان ممکن است علاوه بر کاهش درد، باعث آسیب و حفره در دندان شود.
3. تماس مستقیم روغن با چشم باید به شدت پرهیز شود، زیرا ممکن است باعث نابینایی شود.
4. استفاده موضعی از روغن میخک ممکن است در برخی از افراد حساسیت‌های آلرژیک مانند التهاب، قرمزی، خارش و تنگی نفس ایجاد کند. بنابراین، پیش از استفاده، تست حساسیت انجام شود.
5. استفاده از روغن میخک با غلظت بالا می‌تواند باعث آسیب به بافت‌های پوست شود. بنابراین، همیشه توصیه می‌شود روغن میخک رقیق شده مورد استفاده قرار گیرد.
6. مصرف آن به زنان باردار و کودکان زیر دو سال توصیه نمی‌شود.
7. افرادی که از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنند یا در آستانه عمل جراحی هستند، بهتر است از مصرف این روغن خودداری کنند، زیرا ممکن است باعث نازک شدن رگ‌های خونی شده و افزایش خونریزی شود.