آقطی سیاه (انگور کولی)

آقطی سیاه (انگور کولی)

آقطی سیاه که در همدان انگور کولی نامیده می شود از زمانهای قدیم مورد مصرف مردم بوده و از آن برای رفع امراض مختلف مانند دفع بلغم و صفرا استفاده می کرده اند.

آقطی سیاه که خمان کبیر نیز نامیده می شود درخچه ای است که ارتفاع آن در نواحی مساعد به 10 متر می رسد. این درختخه معمولا در کنار جاده ها و حاشیه جنگل ها و در نواحی مرطوب و سایه دار می روید. برگ های آن سبز رنگ، بیضوی، دندانه دار، بریده و مرکب از 7 – 5 برگچه می باشد. اگر برگها شکسته و مالش داده شود بوی بد از آن متصاعد می شود.

گلهای آن سفید و خوشه ای است که در اواخر بهار ظاهر می شود. میوه آقطی سیاه گوشی، ریز، مانند انکور و به رنگ آبی سیر می باشد.

قسمت مورد استفاده این درختچه، گل، برگ و پوست داخلی ساقه آن است. آقطی سیاه در ایران در نواحی آذربایجان و همدان می روید.

نام انگلیسی : Eldernerry

نام علمی : Sambucus nigra

ترکیبات شیمیائی

پوست این درختچه و برگ آن دارای موادی مانند سام بوسین، سامبونیکرین، کولین، سیکوتین و مقدار کمی نیترات پتاسیم می باشد. در گلهای آن الدرین و مقدار کمی اسانس وجود دارد. میوه آقطی سیاه دارای کریزان تمین، مواد قندی، اسانس، صمغ، اسیدوالریانیک و اسید استیک می باشد.

←پیشنهادات ویژه: گل زوفا

صورت داروئی

• جوشانده : مقدار 60 گرم پوست ساقه، برگ و یا میوه این درختچه را در یک لیتر آب ریخته و بگذارید آهسته بجوشد تا حجم آن به نصف برسد.
• شراب آقطی سیاه : 150 گرم پوست ساقه یا ریشه این گیاه را در یک لیتر شراب سفید ریخته و بگذارید به مدت 15 روز بماند البته هر روز آن را به هم بزنید. پس از این مدت آن را صاف کرده و در شیشه در بسته نگهداری کنید. مقدار مصرف این شراب یک قاشق سوپخوری سه بار در روز است.
• سرکه آقطی سیاه : 20 – 10 گرم برگهای خشک شده این درختچه را در یک لیتر سرکه ریخته و بگذارید تا مدت دو هفته بماند و هروز آن را به هم بزنید. پس از این مدت آن را صاف کرده و در شیشه دربسته نگهداری کنید. مقدار مصرف آن مانند شراب آن یک قاشق سوپخوری سه بار در روز است.
• دم کرده آقطی سیاه : مقدار 100 گرم گل خشک شده این درختچه را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. از این دم کرده می توانید برای شستشوی زخم ها استفاده کنید.
• شیره یا آب میوه : میوه های رسیده آقطی سیاه را فشار داده تا شیره آن خارج شود. مقدار مصرف این شیره یک قاشق چایخوری در یک لیوان آب می باشد.
• شربت آقطی سیاه : آب میوه را گرفته و با هم وزن آن قند مخلوط کنید. سپس این مخلوط را بجوشانید تا شربت غلیظی بدست آید. مقدار مصرف این شربت یک قاشق غذاخوری قبل از هر غذا است.

←پیشنهادات ویژه: میخک

خواص طبی

آقطی سیاه از نظر طب سنتی قدیم ایران سرد و خشک است. پوست ثانوی (داخلی) ساقه و ریشه آن از نظر طبی موثرترین قسمت های این گیاه است.

• در درمان رماتیسم و درد مفاصل موثر است.
• ادرارآور است.
• ملین و ضدیبوست بوده و بهترین دارو برای رفع یبوست در افراد سالخورده و کسانی است که انقباضات روده بزرگ در آنها ضعیف شده است.
• دم کرده برگهای خشک شده آن در رفع اسهال موثر است.
• برای برطرف کردن درد و التیام بواسیر، برگهای تازه این گیاه را له کرده و یا اینکه از آن پماد تهیه کنید و روی بواسیر دردناک بگذارید.
• درمان کننده استسقاء می باشد و آب اضافی را از بدن و از بین نسوج خارج می سازد.
• برای از بین بردن خارش بدن، پوست ساقه ان را در روغن بجوشانید و سپس آن را صاف کرده و بگذارید سرد شود. این روغن را روی قسمت هایی که خارش دارد بزنید.
• برای جوش خوردن استخوان و مداوای شکستگی استخوان، از دم کرده ریشه این درختچه استفاده کنید.
• دم کرده گلهای خشک شده آقطی سیاه درمان کننده گریپ، سرماخوردگی، بیماریهای دستگاه تنفسی و نقرس می باشد.
• جوشانده گلهای خشک شده این گیاه برای معالجه برونشیت و ذات الجنب مفید است.
• بخور گلهای آن برای درمان بیماری سل مفید بوده و اخلاط چسبناک را از گلو خارج می سازد.
• بیماریهای کلیه و مجاری ادرار را درمان می کند.
• سنگ کلیه را خارج می سازد.
• شیر مادران شیرده را زیاد می کند.
• در درمان بیماری صرع مفید است.
• جوشانده گلهای خشک شده آقطی سیاه را بصورت کمپرس روی زخم های اگزما بگذارید اثر مطلوب دارد.
• خوردن میوه آقطی سیاه و مالیدن آن به سر باعث سیاه شدن مو و تقویت مو می شود.
• جوشانده گلهای آقطی سیاه را روی سوختگی بگذارید و کمپرس کنید. اثر شفابخش دارد.
• برای از بین بردن ورم چشم می توان چشم را با جوشانده گلهای این گیاه شستشو داد.
• جوشانده برگ این درخت آفت درختان و سبزیجات را از بین می برد.
• اگر پوست حساس دارید برای شستن صورت یا پاک کردن ارایش از دم کرده گلهای آقطی سیاه استفاده نمایید.
• برای شادابی پوست صورت و از بین بردن لکه ها و کک مک می توان از ماسک زیر استفاده کرد:

←پیشنهادات ویژه: گل سرشور

گلهای خشک شده آقطی سیاه را دم کنید و مقداری باقلای خشک را آسیاب و پودر کرده و در ظرفی بریزید، سپس دم کرده آقطی سیاه را روی آن ریخته و خمیری تهیه کنید. این خمیر را بصورت ماسک روی صورت بگذارید و پس از یک ربع ساعت بشوئید. این ماسک را هر روزه روی پوست صورت خود بگذارید تا صورت را جوان و شاداب کند.

مضرات آقطی سیاه (انگور کولی)

استفاده زیاد از آن ممکن است باعث حال تهوع و همچنین ورم روده ها شود. آقطی سیاه سرد است و بنابراین افراد سرد مزاج حتما باید آن را با عسل میل نمایند.

مضرات و ترکیبات شیمیایی آقطی سیاه را در این مقاله برای شما بازگو کردیم. برای آشنا با من دو سلام می توانید ما را در اینستاگرام دنبال نمایید.