با خواص گشنیز و تخم گشنیز بیشتر آشنا شویم
گشنیز و تخم گشنیز
با خواص گشنیز و تخم گشنیز بیشتر آشنا شویم
گشنیز گیاهی یکساله است که ارتفاع آن به یک متر می رسد و از سبزی های خوردنی به شمار می آید. ساقه های گیاه گشنیز نسبتاً نازک ، لطیف و سبزه کمرنگ هستند و سطح مقطع شان اغلب مربعی شکل است . روی سطح این ساقه ها شیارهای طولی دیده می شود .
برگهای گیاه گشنیز کوچک و نازک هستند و به صورت متقابل رشد می کنند. هر برگ دو بریدگی عمیق دارد که این برگ ها را به سه قسمت با کناره های دندان دارد تقسیم می کند. برگ گشنیز ظاهر شبیه جعفری است ولی کم رنگ تر و نازک تر است. پس از رشد کامل ساقه های گشنیز قسمت بالایی گیاه برگ های جدید و متفاوت با برگ های قبلی می روید. این برگ ها بسیار کوچک و منشعب اند و قسمت باریک و نوک دار تقسیم می شوند.
گلهای گیاه گشنیز بسیار کوچک و سفید مایل به صورتی هستند. و به صورت چتری در انتهای ساقه گل گل دهنده می رویند . هر گل چندین گلبرگ بسیار کوچک و کاملاً جدا از هم دارد ؛ در مجموعه گل های این گیاه فقط گلبرگ های قسمت بیرونی گل های کناری به صورت بادامی شکل رشد میکند و بقیه گلبرگ ها به صورت بسته باقی می ماند .
تخم گیاه و نسبتاً درشت هستند و روی هر یک از آنها خطوط ای برجسته و موازی به صورت شعاع های هم مرکز وجود دارد. تخم گشنیز در انتهای گلهای رشد میکند . این تخم ها ابتدا سبز رنگ و بدبو هستند ؛ ولی پس از رسیدن کامل قهوه ای کمرنگ و خوش رایحه می شوند .
گشنیز در طب سنتی
نام متداول گیاه گشنیز در طب سنتی گشنیز کزیره از تیره چتریان است.گشنیز و تخم گشنیز از نظر طب سنتی ایران سرد و خشک است.
- تخم گشنیز به عنوان طعم دهنده، زیاد کننده شیر مادر ، ضد نفخ و ضد عفونی کننده مصرف سنتی دارد.
- اشتها آور ، خواب آور ، تسکین دهنده صفرا و تشنگی بوده ، در رفع التهاب معده و استفراغ مفید است .
- آشامیدن آن با سرکه و سماق مانع صعود بخارات معده به مغز شده از بیماری های عصبی جلوگیری می کند .
- تخم آن مفرح ، تقویت کننده مغز و قلب و معده و قابض میباشد .
- سرگیجه یا صرع که از بخار مراره ای یا بلغمی منشاء گرفته باشد چاره اش با گشنیز است زیرا گشنیز بخار را از سردرد می نماید.از این سبب است که اگر کسی سردردش ناشی از بخار معده است نیز در خوراکش میریزن و زیاد به وی می‌خوراند.
- مزه مزه کردن پودر تخم گشنیز زخم داخل دهان را علاج میکند .
←پیشنهادات ویژه: تخم گشنیز
اثرات فارماکولوژی و درمانی تخم گشنیز
- اسانس میوه گشنیز ترشح شیره معده را تحریک میکند، بادشکن و ضد اسپاسم بوده، دارای اثرات ضد قارچ و باکتری نیز می باشد.
- تخم گشنیز خاصیت نیرودهنده، هضم کننده غذا و بادشکن است و خوردن آن با غذا به هضم غذا کمک می کند به این منظور باید ۱۰ تا ۳۰ گرم تخم گشنیز را در یک لیتر آب در کرده و چند استکان مانند چای شکر میل کرد.
- از دانه گشنیز آماده شده به عنوان کمک کننده به هضم غذا و درمان بیماری های معده استفاده می شود.
- اسانس گشنیز در صنایع غذایی و آرایشی بهداشتی و نوشابه سازی و شکلات سازی و داروسازی کاربرد دارد
- گشنیز له شده مخلوط با نان خشک نرم شده خارش های پوستی را تسکین می‌دهد و این مرهم باید در محل خارش پوست روزی سه مرتبه مالیده شود.
- پماد گشنیز برای درمان سرطان پوست اثر شفابخشی دارد
- تخم گشنیز اثر ضد تشنج اثر ضد صرع و زد که دارد و کرمهای معده و روده را از بین میبرد
- مصرف تخم گشنیز مقوی معده ، نیرو دهنده قلب ، قاعده آور و نشاط آور است بنابراین برای معالجه بیماری که دچار افسردگی و خمودی باشند اثر شفابخشی دارد
- خوردن تخم گشنیز بو داده به مقدار ۲ تا ۵ گرم درمان کننده وسواس ، سردرد و اسهال است و دفع کننده کرم روده می باشد ، البته در مورد وسواس باید مصرف تخم گشنیز بو داده به مقدار مذکور را هر روز ادامه دهند تا بهبود حاصل آید
- اگر گرد تخم گشنیز را روی زخم قرار داده کمی فشار دهند خونریزی را بند می آورد
- جوشانده تخم گشنیز خواب آور است
- تخم گشنیز شیر را در مادران شیرده زیاد میکند
- جوشانده تخم گشنیز را خوردن تخم گشنیز بو داده اسهال خونی را برطرف میکند
- از تخم گشنیز می توان برای ملایم کردن بوی بد دهان و به عنوان دهانشویه استفاده کرد
خواص برگ و ساقه گشنیز
- مسکن و آرام کننده است
- مسمومیت های حاصله از مواد پروتئینی را برطرف میکند
- با غذای شنیز بخورید تا از ترش شدن غذا جلوگیری کند
- طحال را تمیز و تقویت می کند
- برای برطرف کردن بوی بد دهان سوپ گشنیز بخوریم
- دل درد را برطرف میکند
- از گشنیز گاهی اوقات به عنوان یک ملین برای درمان یبوست و گاهی برای درمان اسهال استفاده میشود
- اثر تسکین دهنده استفراغ و برطرف کننده عطش دارد
- برای کاستن نیروی جنسی و نعوظ مزاحم، خوردن گشنیز اثر بسیار موثری دارد
- گشنیز خام خواب آور است برای این منظور باید آب گشنیز خام را به مقدار ۳۰ گرم همراه با شکر تناول نمایید و بیشتر از ۳۰ گرم ایجاد بی حسی گنگی خواب عمیق و حالت شبیه مستی می کند
- برگهای تازه یکی از ادرار آور و عرق آور بادشکن و نیرودهنده معده می باشد
- زکریای رازی کشین را برای آرام کردن سردرد و رفع مستی تجویز می کرد
- خاصیت باکتری کشی شدیدی دارد و بدین جهت در معالجه بیماری های عفونی مانند تب تیفوئید ( حبصه ) تب های رودهای نوبه ای مصرف می شود
- اگر ماشین را در دهان به جدید درد دندان کرم خورده را تسکین می دهد
- جویدن گشنیز لثه را نیرومند میکند و خون لثه ها را قطع میکند
- یه روز تازه مسکن صفرا و التهاب معده و تشنگی است
- مصرف زیاد گشنیز موجب نوع خستگی شدید میشود که منجر به خوابی عمیق می گردد و گاه ممکن است به ورم معده و روده منتهی گردد
- تخم گشنیز را پودر کرده و با نسبت مساوی با شکل و عسل مخلوط کنیم برای تقویت بدن بسیار مفید است
←پیشنهادات ویژه: عرق گشنیز
موارد احتیاط یا منع مصرف
گشنیز اگر به اندازه به کار رود هیچگونه ضرری ندارد ولی مصرف زیاد آن موجب خستگی و حالت مستی می شود که موجب میشود به خوابی عمیق و گنگی و بی حسی بروید.
شیوه های مصرف گشنیز
به عنوان ماده غذایی و نیز برای معطر کردن اغذیه به کار میرود. در الجزایر آن را به صورت مخلوط نمک و فلفل استفاده کرده و بر روی گوشت هایی که میخواهند کنسرو کنند می مالند
برگ گشنیز تازه در انواع آش ها و خورشت ها مورد استفاده قرار می گیرد
دم کرده
- یک قاشق مرباخوری از میوه در یک فنجان آب جوش و ۱۰ دقیقه دم کرده یک فنجان پس از هر وعده غذایی میل شود
- ۱۵۰ سی سی آب جوش را به دو قاشق چای خوری گیاه خرد شده افزوده ۱۵ دقیقه در کنید سپس مخلوط حاصل را صاف کرده و میل کنید
←پیشنهادات ویژه: کرم گیاهی دور چشم روز ترنجان
کاربرد های آرایشی و بهداشتی
دهانشویه و بوگیر
سه قاشق مرباخوری پودر فول را با دو قاشق مربا خوری پودر تخم گشنیز مخلوط کرده و روزی دو مرتبه هر مرتبه یک قاشق مرباخوری از آن را داخل دهان پاشیده و مزه مزه کنید
کرم ضد چروک
دو قاشق مرباخوری تخم گشنیز را با ۲ قاشق مرباخوری اسطوخودوس و یک لیوان آب در قوری ریخته و ۱۵ دقیقه حرارت دهید . سپس آن را صاف کرده و ۴ قاشق مرباخوری عسل و یک قاشق چایخوری روغن زیتون و آن اضافه نموده و خوب هم بزنید و روزی دو مرتبه محل چروک های صورت بمالید
با ما ارتباط برقرار کنید و سوال خود را بپرسین و در اینستاگرام با ما همراه باشید
